سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

بلوک‌بندی عرصه‌های منابع طبیعی یکی از روش‌های کارآمد برای مدیریت، حفاظت و بهره‌برداری پایدار از این منابع است. این روش به دلایل متعددی ضرورت دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود:

۱- افزایش کارایی نیروهای حفاظتی: با تقسیم‌بندی عرصه‌های منابع طبیعی به بلوک‌های مشخص، نیروهای حفاظتی یگان می‌توانند به‌طور هدفمندتر و مؤثرتر در مناطق مختلف مستقر شده و وظایف خود را انجام دهند. این امر موجب کاهش اتلاف وقت و انرژی شده و امکان نظارت دقیق‌تر را فراهم می‌کند.

۲-  کنترل و کاهش تخلفات: بلوک‌بندی به شناسایی مناطق حساس و آسیب‌پذیر کمک می‌کند و امکان واکنش سریع‌تر به تخلفات زیست‌محیطی مانند قطع غیرمجاز درختان، شکار غیرقانونی و تخریب پوشش گیاهی را فراهم می‌سازد.

۳- مدیریت بهینه منابع و برنامه‌ریزی دقیق‌تر: با بلوک‌بندی عرصه‌ها، امکان برنامه‌ریزی مدون و اعمال راهکارهای حفاظتی مناسب برای هر بخش فراهم می‌شود. این روش به اختصاص بهینه نیروی انسانی، تجهیزات و بودجه کمک کرده و باعث افزایش بهره‌وری در مدیریت منابع طبیعی می‌شود.

۴- پایش و ارزیابی بهتر وضعیت منابع طبیعی: با وجود بلوک‌بندی، می‌توان ارزیابی‌های دوره‌ای را به‌صورت تفکیکی انجام داد و اطلاعات دقیقی از وضعیت جنگل‌ها، مراتع و حیات‌وحش هر بلوک به‌دست آورد. این داده‌ها در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی بسیار مؤثر خواهند بود.

۵- افزایش امنیت و کاهش خطرات ناشی از حوادث طبیعی و انسانی: بلوک‌بندی باعث می‌شود که در مواقع بروز بحران‌هایی نظیر آتش‌سوزی، سیل یا تخریب‌های انسانی، نیروهای حفاظتی بتوانند با سرعت بیشتری به محل حادثه دسترسی داشته و اقدامات کنترلی را اجرا کنند.

۶- تسهیل در همکاری بین سازمانی: این روش باعث می‌شود تا همکاری بین سازمان‌های مرتبط مانند محیط‌زیست، منابع طبیعی، نیروی انتظامی و سایر نهادها در راستای حفاظت از عرصه‌های طبیعی تسهیل شود و هماهنگی بهتری بین آن‌ها شکل بگیرد.

۷- افزایش آگاهی و مشارکت جوامع محلی: بلوک‌بندی عرصه‌های منابع طبیعی امکان تعامل مؤثرتر با جوامع محلی را فراهم می‌کند و می‌توان با اجرای برنامه‌های آموزشی، آنان را در حفاظت از منابع طبیعی مشارکت داد.

باتوجه به مراتب فوق، بلوک‌بندی عرصه‌های منابع طبیعی یک رویکرد ضروری و علمی برای افزایش بهره‌وری نیروهای حفاظتی، کاهش تخلفات، مدیریت بهینه منابع و حفاظت از منابع طبیعی است. اجرای صحیح این روش، همراه با نظارت و مشارکت جوامع محلی، می‌تواند به حفاظت پایدار از منابع طبیعی کشور کمک شایانی کند.