سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر در حاشیه این بازدید گفت: آبخیزداری مجموعه عملیاتی است که براساس اصول مدیریت یکپارچه حوزه آبخیز به منظور حفاظت از منابع آب و خاک اجرایی شده و در آبخوان‌داری با مهار و نفوذ سیلاب روی عرصه‌های آبخوان از بروز سیلاب‌ های مخرب جلوگیری و موجب احیای منابع آب و خاک می‌شود.

وی ادامه داد: فعالیت های آبخیزداری در قالب عملیات مکانیکی شامل ایجاد سدهای گابیونی (توری سنگی)، سدهای سنگی ملاتی، سدهای خاکی، پخش سیلاب و همچنین عملیات بیولوژیکی- مدیریتی شامل احداث هلالی آبگیر، بذر پاشی، کپه کاری، بذرکاری و کنتورفارو می باشد.

خردمند رسالت آبخیزداری را در بالادست حوزه ها، جمع آوری رواناب ها و جلوگیری از رسیدن آن به سرعت حد و آستانه فرسایش برشمرد و گفت: سرعت حد سرعتی است که آب در حد آستانه فرسایش ابتدا با یک سرعتی شروع و حرکت می کند و همینطور سرعتش بیشتر می شود اما به نقطه ای می رسد که دیگر شتاب آن صفر می شود یعنی با همان سرعت و بدون تغییر مثبت یا منفی به حرکتش ادامه می دهد.

وی تصریح کرد: آب اگر به حد فرسایش برسد، با اقداماتی که عموماً اقدامات بیولوژیکی است، با ایجاد پوشش گیاهی، مدیریت چرا و تغییر الگوی کشت و خاک ورزی مانع از جابجایی خاک می شود.

او افزود: حرکت خاک در پایین دست حوزه آبخیز باعث اثرات برون منطقه ای و در بالادست اثراتی همانند از دست رفتن عمق خاک، حاصلخیزی و همچنین باعث تخریب عناصر مورد نیاز گیاهان می شود که میتوان به عنوان اثرات درون منطقه ای نام برد.
وی همچنین تاکید کرد: آبخیزداری سیل را مدیریت می کند و از طرفی مدت زمان نفوذ آب را افزایش داده و اجازه می دهد آب از محل پشتِ بند که ذخیره شده است نفوذ بیشتری داشته باشد که طبعاً به سفره های زیر زمینی کمک خواهد کرد.

حمیدرضا خردمند بخشی از اقدامات آبخیزداری را اقدامات سازه ای نام برد که سازه های مورد نظر در آبخیزداری در جهت مدیریت آب و خاک و با استفاده از بندهای کوچک در بالا دست انجام می شود مثل گابیون بندی و سنگ چین که رسوب ها را در محل انجام طرح به تله می اندازد.

خردمند اضافه کرد: در شهرستان دشتستان با مساحت مجموع حوزه آبخیز ۷۰۹۳۸۵ هکتار، در سال جاری تعداد ۱۹ پروژه شامل، نُه پروژه مکانیکی، شش پروژه بیولوژیکی، سه پروژه بیومکانیکی و یک پروژه مطالعاتی با اعتباری بالغ بر ۳۳۰ میلیارد ریال در حال اجرا و یا عملیات اجرایی آن‌ها به اتمام رسیده است که با اجرای این پروژه‌ها سالانه چهار میلیون و هشتصد هزار مترمکعب استحصال آب در سطح حوزه های آبخیز اجرایی می شود.

حمیدرضا خردمند بیان داشت در منطقه تنگ درکش دو بند سنگی ملاتی با حجم عملیات ۱۸۷۱ مترمکعب با اعتباری بالغ بر ۴۱ میلیارد ریال در حال اجرا بوده که تا پایان آذرماه عملیات اجرایی آن به اتمام می رسد.
وی ادامه داد: پروژه بند سنگی ملاتی جمیله با حجم عملیات ۱۶۰۱ مترمکعب و استحصال سالانه ۱۶۰ هزار مترمکعب و با اعتبار ۶۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی در مراحل پایانی بوده و تا پایان آذرماه به اتمام می رسد.
خردمند اضافه کرد: پروژه آبخیزداری وحدتیه نیز با اعتبار ۶۰ میلیارد ریال که شامل دو مورد سازه می باشد و سالانه ۲۷۲ هزار مترمکعب استحصال آب انجام می دهد به پایان رسیده است.

حمیدرضا خردمند در حاشیه بازدید از روستای رود فاریاب که بنا به درخواست دهیار روستا با توجه به سیل اخیر انجام شد بیان کرد: آبخیزداری، راهکاری مناسب برای جلوگیری از فرسایش خاک، رسوب و کنترل سیلاب بوده که با توجه به مطالعات انجام شده در حوزه های آبخیز و تخصیص اعتبار این معاونت آماده اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان داری می باشد.